19.03.2021

Այսօր շատ ենք լսում բարձր խոլեստերինի վտանգի մասին, սակայն ոչ բոլորը գիտեն, թե ինչ կարելի է անել՝ դրա մակարդակի բարձրացումը առանց դեղերի կանխելու կամ նվազեցնելու համար:

Խոլեստերինը հիմնական ճարպերից մեկն է, որն անհրաժեշտ է մեր օրգանիզմի կենսագործունեության համար: Յուրաքանչյուր մարդ ունի այն, որը բջջային թաղանթների մի մաս է և կազմում է մեր ուղեղի խիտ նյութի մոտ 10%-ը: Դրանից «կառուցվում» են շատ հորմոններ, այդ թվում՝ սեռական:

Խոլեստերինը լեղաթթուների և D խմբի վիտամինների նախորդն է և մասնակցում է էներգիայի արտադրության մեջ: Մի խոսքով, մեր օրգանիզմն առանց խոլեստերինի չի կարող գոյություն ունենալ: Սակայն խոլեստերինը «օգտակար» է այնքան ժամանակ, քանի դեռ արյան մեջ դրա մակարդակը չի գերազանցում 5,1 մմոլ / լիտրը: Հենց խոլեստերինը գերազանցում է այս սահմանագիծը, այն լավ օգնականից վերածվում է իսկական վնասատուի: Դրա ավելցուկը սկսում է կուտակվել բջջային թաղանթների և անոթային պատերի վրա, խոչընդոտում է բջիջների նյութափոխանակությանը և առաջացնում խոլեստերինի գոյացություններ, որոնք նեղացնում են արյան անոթները, խաթարում արյան շրջանառությունը և կարող են հանգեցնել սրտի ինֆարկտի և կաթվածի:

Արյան մեջ խոլեստերինի մակարդակի բարձրացումը որևէ ախտանիշ չի տալիս, ուստի շատ մարդիկ անտեղյակ են, որ իրենց մոտ դրա մակարդակը նորմայից բարձր է: Խոլեստերինի մակարդակը կարելի է ախտորոշվել միայն արյան ստուգման հիման վրա: Այս ստուգումը ժամանակ առ ժամանակ պետք է անի յուրաքանչյուրը, հատկապես նրանք, ովքեր ունեն հիպերտոնիա, երակների լայնացում, հոգնածություն, մարսողության խանգարում, այտուցներ և վերջույթների թմրություն: Այս բոլոր նշանները հուշում են արյան շրջանառության հետ կապված խնդիրների առկայության մասին:

Խոլեստերին պարունակվում է մսի, կարագի, թթվասերի, ձվի, խոզի ճարպի և սերուցքի մեջ: Արյան մեջ խոլեստերինի մակարդակն իջեցնելու համար հարկավոր է սահմանափակել այդ մթերքների օգտագործումը, բայց ոչ ամբողջությամբ հեռացնել դրանք սննդակարգից: Բանն այն է, որ խոլեստերինի 80% -ը արտադրվում է մեր օրգանիզմում, և միայն 20%-ն ենք մենք ստանում սննդից: Որքան քիչ խոլեստերին է մտնում սննդի հետ, այնքան ավելի ակտիվորեն է այն սինթեզում մեր լյարդը: Հետեւաբար, մսից, կարագից, ձվից, թթվասերից, կաթնաշոռից և սերուցքից լիովին հրաժարվելը անօգուտ է, նույնիսկ, վնասակար՝ մեր առողջության համար:

Իհարկե, արյան մեջ խոլեստերինի մակարդակի բարձրացման հետ մեկտեղ անհրաժեշտ է առաջին հերթին նվազեցնել մսի, ենթամթերքների, երշիկեղենի, ապխտած միսերի, կարագի, մարգարինի, պաղպաղակի և թխածքների սպառումը: Սննդակարգում անհրաժեշտ է շեշտը դնել բանջարեղենի, մրգերի և ամբողջական հացահատիկային սննդամթերքի վրա: Դրանք պարունակում են մանրաթել, որը մարմնից հեռացնում է ավելորդ խոլեստերինը: Օգտակար է նաև ուտել ձուկ և բուսական ճարպեր պարունակող սնունդ՝ արեւածաղիկ, ձիթապտղի և եգիպտացորենի յուղ, ընկույզ:

Խոլեստերինի մակարդակը նվազեցնելու համար Եվրոպական սրտաբանական ընկերության մասնագետները խորհուրդ են տալիս ամբողջ կյանքի ընթացքում պահպանել հետևյալ երաշխավորությունները.

1. Ամեն օր ուտել առնվազն 400 գրամ բանջարեղեն և միրգ: Ընդորում, կարևոր է իմանալ, որ կարտոֆիլը և օսլայով հարուստ այլ արմատային մշակաբույսերը ոչ բանջարեղեն են, ոչ էլ միրգ:

2. Անպայման սննդակարգի մեջ ներառեք պեկտին` մանրաթելերի տեսակ, պարունակող սնունդ: Դրանք բարելավում են մարմնից ավելցուկային խոլեստերինի դուրսմղումը: Պեկտին շատ պարունակվում է լոբազգիների, ամբողջական ձավարեղենի, թուրինջի, խնձորի, լոլիկի, ելակի և սպանախի մեջ: Օգտակար է նաև թեփը: Խոլեստերինը լավ իջեցնում է սխտորի, կոճապղպեղի և քրքումի պարբերական օգտագործումը: Դրանք հաճախ ավելացրեք ձեր ուտեստների մեջ:

3. Շաբաթը 2-3 անգամ օգտագործեք ճարպոտ ձուկ (սաղմոն, ծովատառեխ, սկումբրիա), որոնք պարունակում են չհագեցած ճարպաթթուներ: Օրական սպառեք 20-30 գրամ չզտված բուսական յուղ, գերադասելի է՝ ձիթապտղի:

4. Չափից շատ մի կերեք, խուսափեք ավելորդ քաշից: Եթե ավելորդ քաշ ունեք, ապա դիետա պահպանեք և ֆիզիկական վարժություններ կատարեք՝ քաշի աստիճանական կորստի համար:

5. Սահմանափակեք շաքարի ընդունումը օրական 50 գրամ, աղինը՝ օրական 5 գրամ: Սնվեք օրական 5 անգամ՝ յուրաքանչյուր 3-4 ժամը մեկ, որպեսզի ապահովեք լեղապարկի արտահոսքը: Լեղին լուծում է խոլեստերինը և խթանում մարմնից դրա արտազատումը:

6. Մի կերեք տապակած սնունդ, նախապատվությունը տվեք խաշած և շոգեխաշած կերակուրներին:

7. Ամեն օր 5-10 րոպե մարմնամարզություն կատարեք, քայլեք առնվազն 3-5 կմ: Վերջին շրջանում գիտնականները խորհուրդ են տալիս արյան անոթների պատերին խոլեստերինի կուտակման խնդիրը չկապել միայն սննդի հետ: Փաստն այն է, որ անոթների միջոցով արյան շրջանառության արագությունն ու որակն ուղղակիորեն կախված են մկանների որակից: Եթե դրանք թույլ են և առաձգական, մկաններում արյան հոսքի մակարդակը նվազում է, և արյան անոթների պատերին կուտակվում է շերտ: Որպեսզի դա տեղի չունենա, պետք է ավելի շատ շարժվել և սպորտով զբաղվել:

8. Բարձր խոլեստերի պարագայում օգտակար է խմել կանաչ թեյ և կեչու հյութ։

9. Խոլեստերինն անհնար է իջեցնել առանց դեղորայքի, եթե դուք ծխում կամ պարբերաբար ալկոհոլ եք օգտագործում: Հրաժարվեք վատ սովորություններից և անմիջապես կնկատեք, որ ձեր խոլեստերինի մակարդակը նվազել է:

Աղբյուր` LADYNEWS.am

Դիտվել է 5112 անգամ

Читать на русском

22.04.2025
Ըստ փորձագետների, կան հսկայական քանակությամբ մթերքներ, որոնք շատ անցանկալի են օգտագործել, եթե ձեր նպատակը նրբագեղ լինելն է: Այնուամենայնիվ, միայն սնունդը չէ, որ առանցքային դեր է խաղում քաշի կորստի գործընթացում։

25.03.2025
Գիտությունը ևս մեկ անգամ ապացուցել է, որ սեքսը լավագույն դեղամիջոցն է։

12.03.2025
Երազու՞մ եք գեղեցիկ, ձիգ ոտքերի մասին: Ներկայացնում ենք, թե ինչպես հասնել ձեր ուզածին: Դա շատ ավելի հեշտ է, քան թվում է:

20.02.2025
Ժամանակակից աշխարհում գեղեցիկ ժպիտը հաջողակ մարդու իսկական այցեքարտն է։ Բայց կարո՞ղ է այն այդպիսին մնալ ողջ կյանքի ընթացքում:

28.01.2025
Շատ առասպելներ կան քնելուց առաջ ուտելու մասին, սակայն փաստը մնում է փաստ. ուշ երեկոյան խորտիկները անհամատեղելի են առողջ ապրելակերպի հետ:

20.12.2024
Մեզնից ոչ ոք չի ցանկանում իր տարիքից մեծ երևալ: Իհարկե, գենետիկան այս հարցում կարևոր դեր է խաղում, բայց մենք կարող ենք վերահսկել ծերացման շատ գործընթացներ, այդ թվում՝ սննդակարգի միջոցով։