13.01.2022

Այս ոչ մխիթարական եղրակացությանը հանգել է տարբեր տեսակի մոտիվացիաների մասին գրքի հեղինակը։

Շվեդ հոգեբան Անժելա Ահոլան իր նոր՝ «Թաքնված մոտիվացիա» գրքում քննարկում է, թե ինչպես են մարդկության երեք հիմնական շարժառիթներն ազդում յուրաքանչյուր անհատի ժամանակակից կյանքի վրա: Հիմնարար դրդապատճառներ, այսինքն՝ նպատակներ, ասելով նա նկատի ունի գիտելիքը, կարգավիճակը և հարաբերությունները։

Այս երեք կետերն էլ նախկինի պես հսկայական դեր են խաղում մեր կյանքում, բայց, իհարկե, յուրաքանչյուրն ունի այս շարժառիթների տարբեր մեկնաբանություններ, որոնք ազդում նրա գործողությունների և մտքերի վրա: Ինչ-որ մեկի համար առաջին տեղում ընտանիքն ու ընկերներն են, մեկ ուրիշի համար՝ նոր բաներ սովորելը, իսկ ոմանք էլ կարգավիճակն են ընտրում, այսինքն, ասենք, վեց ամիսը մեկ մեքենա ու գաջեթներ են առնում, ոչ թե այն պատճառով, որ հինը մաշվել է, այլ ընդհանուր հիացմունքի համար։

Հարաբերությունները, որոնք ի սկզբանե մարդկության գոյատևման կարևոր հանգամանք էին (որքան մեծ էր հոտը, այնքան մեծ էր յուրաքանչյուր անհատի կյանքը պահպանելու հնարավորությունը, հին ժամանակներում մենակությունը մահվան էր հավասար), այսօր ևս փոխվում են։ Եվ առաջին հերթին այն պատճառով, որ հին կարծրատիպերը քանդվում են, և նոր պահանջմունքներ են հայտնվում։

Այսպես, եթե նախկինում կանանց գեղեցկությունը փոխհատուցվում էր տղամարդկանց կարգավիճակով, ապա մեր դարաշրջանում նման միություններն ավելի քիչ են: Իսկ սոցիոլոգները փորձում են գտնել զուգընկերների մոդելներ, որոնք ավելի հավանական է, որ երկար ժամանակ ներդաշնակության մեջ կլինեն:

Մի քանի տարի առաջ Կոնեկտիկուտի համալսարանի սոցիոլոգիայի ամբիոնի դոցենտ Քրիստին Մյունշը մի շարք փորձեր է անցկացրել՝ ներգրավելով տարբեր եկամուտներ և հավատարիմ մնալու ցանկության ունեցող զուգընկերների: Այսինքն՝ նա դիտարկել է այն զույգերը, որոնցում ամուսիններն ունեին քիչ թե շատ հավասար եկամուտներ և, ընդհակառակը, դեպքեր, երբ տղամարդու և կնոջ աշխատավարձի տարբերությունը զգալի էր։ Արդյունքում նա հանգել է հետաքրքիր եզրակացության՝ ամենից հաճախ դավաճանության և սիրուհիներ ունալուն հակված են այն տղամարդիկ, որոնց կանայք ավելի մեծ եկամուտներ ունեն։

Սոցիոլոգները սա բացատրում են հետևյալ կերպ. հասարակության մեջ դեռևս ուժեղ է այն մտայնությունը, որ տղամարդը պետք է ապահովի երեխաներին և կնոջը, իսկ երբ ֆինանսական խոցելիություն է ի հայտ գալիս, նա, կարծես, թե ցանկանում է վրեժ լուծել և գործի է դնում մեկ այլ «իսկապես առնական» գործիք. սկսում է բազմաթիվ սեռական հարաբերություններ հաստատել։ Այսպիսով, նա «պատժում է» իր հավատարմին ու փորձում է պահպանել իր բարձր ինքնագնահատականը։

Հատկանշական է, որ կինը ևս իրենից ավելի քիչ վաստակող տղամադու հետ իրեն խոցելի է զգում. նա սկսում է թերագնահատել իր արժանիքները, ավելի շատ տնային գործեր է ստանձնում, անընդհատ անհանգստանում է և, նույնիսկ, քրոնիկական անքնություն ձեռք բերելու վտանգի առաջ կանգնում։ Այսինքն՝ նա անհավասարությունն ամեն կերպ «չեզոքացնելու» ուղիներ է փնտրում։

Արդյոք սա նշանակո՞ւմ է, որ մյուս զույգերում տղամարդիկ կամ կանայք չեն դավաճանում: Իհարկե ոչ։ Եվ արժե՞ եզրակացնել, որ եթե կինը քիչ է ստանում, իսկ տղամարդը՝ ավելի շատ, ապա ամեն ինչ (ըստ «ռեսուրսների փոխանակման» հին մոդելի) լավ կլինի։ Դարձյալ՝ ոչ: Խոսքը, իհարկե, այն դեպքերի մասին չէ, երբ կինը գտնվում է ծննդաբերության արձակուրդում կամ ժամանակավորապես անաշխատունակ է, այլ մշտական իրավիճակի։

Գրքի հեղինակի խոսքով, դավաճանության կամ բաժանման վտանգն առկա է ցանկացած իրավիճակում, երբ հարաբերություններում ինչ-որ մեկը վերմակն ավելի շատ է քաշում իր վրա՝ լինի դա ֆինանսական գերազանցություն, ավելի բարձր կարգավիճակ կամ, նույնիսկ, ավելի մեծ հեղինակություն շրջապատում: Ցանկացած անհավասարություն, ի վերջո, կարող է հանգեցնել նրան, որ երկրորդ անձը ստիպված կլինի աջակցություն փնտրել «կողքից»:

Հեղինակի հիմնական եզրակացություն այն է, որ անկեղծ և հարգալից հարաբերությունների հաստատման բանալին ձեր սիրելիի հետ հարցերը քննարկելու և լսելու ունակության մեջ է:

Աղբյուր՝ LADYNEWS.am

Դիտվել է 5600 անգամ

Читать на русском

24.10.2025
Հավանաբար ճանաչում եք մարդկանց, ովքեր մեկից ավելի անգամ ամուսնացած են եղել, ինչպես նաև նրանց, ովքեր ակտիվորեն փնտրում են կյանքի ուղեկից, բայց ամեն ինչ դեռ այնպես չի ընթանում: Սա ճակատագի՞ր է, թե՞ վարքագծային սխալների արդյունք:

03.10.2025
Ժամանակին 27-ամյա կինը համարվում էր «ուշ ծծնդաբերած», բայց այսօր իրավիճակն արմատապես փոխվել է։

22.08.2025
Այս արտահայտությունը հաճախ կարելի է լսել թե տղամարդկանցից, թե, հատկապես կանանցից։ Պարզենք, թե որքանով է այն հիմնավորված հոգեբանական առումով։

29.07.2025
Զուգընկերոջ կողմից ֆլիրտը կարող է ընկալվել ոչ պակաս ցավոտ, քան իրական դավաճանությունը։ Նույնիսկ, եթե դա միայն ռոմանտիկ նամակագրության կամ թեթև սիրախաղի հարց է:

15.07.2025
Հոգեթերապևտներն ու սեռաբանները նշել են թե ինչպես որոշել, որ ձեր զուգընկերը տրամադրված չէ երկարատև, մտերիմ հարաբերությունների։

18.06.2025
Հաղորդակցությունն առողջ հարաբերությունների բանալին է: Միայն ձեր զգացմունքների մասին խոսելով և զուգընկերոջ հետ երկխոսություն վարելով կարող եք լուծել բազմաթիվ կոնֆլիկտներ և պահպանել սերն ու մտերմությունը: