16.12.2012

LN-ի հյուրասրահում առաջին, բայց ոչ վերջին անգամ տղամարդ է: Ինչպիսի՞ն են նրանք' տղամարդիկ, տեսնում եւ ցանկանում տեսնել կնոջը: Մեր հյուրն է գրող Վահե Արսենը:

- Ուիլյամ Թեքերեյն ասում էր. «Ցանկացած կին, եթե նա անհույս սապատավոր ու կուզիկ չէ, նպաստավոր պայմաններում կարող է իր հետ ամուսնացնել յուրաքանչյուրին, ում ցանկանում է»: Համամի՞տ եք:

-Անշուշտ, սրա մեջ ճշմարտություն կա: Կավելացնեմ նաև, որ անգամ սապատավոր կինը կարող է, գործի դնելով իր հնարքները, գրավել տղամարդուն: Խնդիրն այստեղ միայն արտաքինը չէ: Մարդկային շփումներում անչափ կարևոր է էներգետիկ դաշտը: Կարելի է արտաքնապես շատ հմայիչ ու գեղեցիկ չլինել, բայց ունենալ դրական էներգետիկ դաշտ կոնկրետ անհատի, տվյալ դեպքում' տղամարդու համար, ունենալ վերջինիս համար շատ հաճելի, «բարեբեր» էներգետիկա և դրանով իսկ գրավել նրան:
Թեքերեյը չի սխալվում. յուրաքանչյուր կին իր մեջ գաղտնիք ունի արդեն նրանով, որ ինքը կին է: Կնոջ միջի այդ գաղտնիքն արդեն իսկ գրավիչ է, անկախ արտաքին գեղեցկությունից:

-Գիտեմ, որ չեք ընդունում «կյանքի կին» հասկացությունը, կպարզաբանե՞ք:

-Ինձ համար կա «կին» կատեգորիան' ուղղակի կին: Յուրաքանչյուր կնոջ մեջ ես կարող եմ մի առանձին բան գտնել, ավելի ճիշտ' զգալ ու այդպես բացահայտել կնոջը: Գուցե ինչ- որ մեկի համար կա «կյանքի կին». չգիտեմ: Ինձ թվում է' տղամարդն անվերջանալի փնտրտուքների մեջ է: Եվ դժբախտությունն էլ հենց այն է, որ տղամարդը դատապարտված է փնտրելու և չգտնելու:

-Իսկ կինը չի՞ փնտրում:

-Կարծում եմ, որ ի վերջո կնոջ գլխավոր միսիան սերունդը շարունակելն է: Այս իմաստով կանայք սովորաբար կենտրոնանում են մեկ տղամարդու վրա: Տղամարդը փնտրող տեսակն է, իսկ կինը գտնում է և սահմանփակվում, որովհետև երեխա ունենալով, նրա ցիկլը կարծես ավարտվում է: Այսպես պիտի չլինի գուցե. սերունդը շարունակելով պիտի չվերջանա, սակայն քչերն են, որ գնում են ինքնակատարելագործման և կարողանում են վեր բարձրանալ երեխա ունենալու պարզունակ բնազդից: Այս բնազդը, իհարկե, հիմնային է, այն հնարավոր չէ շրջանցել, որովհետև այն կյանքի գերագույն օրենքն է, որովհետև «իմ սկզբի մեջ իմ վերջն է, և իմ վերջի մեջ իմ սկիզբն է»: Այլ բան է, որ անհատները բռնում են նաև մտքի, գաղափարի կատարելագործման ճանապարհը, որ կապվում է հոգու հետ: Այս դեպքում ցիկլն ավարտելը անհնար է դառնում, որովհետև ինքնակատարելագործումն անվերջ է:

-Ճի՞շտ է, որ չեք ընդունում, թե տղամարդիկ ընդհանրապես և արվեստագետները մասնավորապես պետք է մեծարեն կնոջը:

-Կնամեծար (քմծիծաղով – LN): Չեմ սիրում այդ բառը ու, առհասարակ, պարզունակ ընկալումներ չեմ սիրում: Դրանք արհեստական են. մենք կնամեծար ազգ ենք, բայց տղամարդը գնում է իր ընկերների հետ զվարճանալու, հետո' սաունա, և շարունակվում է ողջ այդ անասնական շղթան: Միևնույն ժամանակ կինը շուկայից տուն է քարշ տալիս գնումների ծանր տոպրակները, ճաշ պատրաստում, երեխաներով զբաղվում, իսկ տղամարդը կնամեծար կենացներ է խմում ռեստորաններում: Մեզանում մի տեսակ «փուչիկ փչելու» տենդենց կա: Կնամեծարությունը զգացողության հարց է: Ինքդ քեզ պետք է հարգես, որ հարգես նաև դիմացինիդ' անկախ սեռից: Եթե ինքդ քեզ չես հարգում, ինչպե՞ս կարող ես լինել կնամեծար: Իսկ մարդկանց մեծ մասն այսօր ինքն իրեն չի հարգում, որովհետև ամեն օր խախտում է կյանքի բոլոր գրված ու չգրված օրենքները: Կեղծ կատեգորիաների վարպետներ ենք դարձել. ոչ մեկին պետք չէ մեծարել ու, առհասարակ, պետք է վերացնել մեր մեջ արմատավորված կենացասացությունը: Հենց այդ կենացասացությունն է պատճառը, որ էժանացել է նաև մեր պոեզիան: Օ՜խ, վա՜խ իմ հայրենիք. ի՞նչ է սա: Հայրենիքի մասին գրելիս հայրենիք բառը պիտի չօգտագործվի, սիրո մասին պոեզիայում սեր բառը պիտի չլինի: Ովքեր խոսում են հայրենասեր, հայրենիքապաշտ, կնամեծար և նման այլ կատեգորիաներից, հիմանականում կեղծավորություն են անում և խոսում են մկան ծակից (ծիծաղում է-LN): Այդ ամենի մեջ մեծ սուտ կա:

-Ձեր  «Ստրուկները» բանաստեղծության մեջ մի հատված կա, որ ներկայացնում է պճնասիրությունն իբրև ստրկության արտահայտություն: Ճի՞շտ եմ հասկացել:

-Ցանկացած արտաքին կախվածություն կեղծավորության, փսևդոկյանքի դրսևորում է: Ես ջինս շատ եմ սիրում, բայց չեմ հասկանում պատռված ջինսերի իմաստը: Ինձ համար հագուստը պաշտպանական նշանակություն ունի. եթե ծունկդ պատռված է, դա արդեն իսկ վտանգավոր է ու հակահիգիենիկ: Եթե որևէ մեկը ժամերով կանգնում է հայելու դիմաց, որ ստեղծի իբր ազատ մարդու արտաքին, ցույց տա, թե ազատ է, ուրեմն արդեն իսկ ազատ չէ: Պճնասիրությունը ներքին հարստություն չունեցող մարդու անիմաստ ճիգն է' ինչ-որ բան ապացուցելու:

-Եթե վերանանք արտաքինից, ի՞նչն է մնում պոետի համար ամենագայթակղիչը կնոջ մեջ:

-Երբ մարդուն գրկում, սեղմում ես քեզ, չես տեսնում նրա դիմագծերը: Ամենակարևորը էներգետիկան է:

-Գիտեմ, որ Ձեզ համար էլ է շատ կարևոր «ին-յանի» փիլիսոփայությունը, հատկապես, մարդու 2 հակադիր կողմերն ուսումնասիրելու տեսանկյունից' Սատանա+Աստված… Ի՞նչ կարծիքի եք, կնոջ դեպքում սատանան գերակշռո՞ւմ է:

-Կարծում եմ' այո: Սատանայականն ավելի շատ է. դրանով էլ հենց կին է: Կնոջ մեջ կա ամենասատանայական հատկանիշը' գայթակղելը:

-Ավելի լավ է Եվա՞ լինել, թե՞ Լիլիթ:

Կարելի է առանձնացնել կնոջ 100 տեսակ և մի տեսակ, բայց, հատատ, ոչ երկուսը: Եվա՞, թե  Լիլի՞թ (մտածում է-LN). ամենալավը Էմմի Ուանհաուսն է:

-Ինչու՞:

-Որովհետև անկանխատեսելի երևույթ էր: Ֆիդջերալդից՝ սառը վոկալից հետո հայտնվում է մի երգչուհի ու ցնցում աշխարհը: Հետո նույնքան արագ էլ ավարտում է իր միսիան: Սա աներևակայելի է:

-Կնոջ տրամաբանությունը տրամաբանության բացակայությու՞նն է:

-Ես զբաղվում եմ մարտարվեստի վին-չուն տեսակով, որի հիմնադիրը կին է: Այս մարտարվեստի ամենաարժեքավոր հնարքներից մեկը կնոջ հարվածին հակադարձելն է, քանի որ կնոջ հարվածը հնարավոր չէ կանխատեսել: Տրամաբանություն չկա, ամեն ինչ զգայական հիմքի վրա է, հետևաբար, անկանխատեսելի է: Այ սա է ինձ գրավում կնոջ մեջ' զգալու կարողությունը' ինտուիցիան: Կնոջ գաղտնիքը լուծելու համար բանաձևեր չկան:

-Ինչպե՞ս կբացատրեք կանանց ձգտումը՝ հասնելու գենդերային հավասարության:

-Տարիներ շարունակ կինը պայքար էր մղում իր իրավունքների, տղամարդու հետ հավասար լինելու, արևի տակ իր տեղն ունենալու համար: Այսօր մի տենդենց կա, որ դժվար չէ նկատել. տղամարդիկ ասես հանգստացել են իրենց դիրքում և կորցրել առաջ գնալու ձգտումը, իսկ կանայք շարունակում են պայքարել: Դա երևում է անգամ ուսման մեջ. աղջիկները տղաներից հինգ անգամ լավ են սովորում և ավելի պատրաստված են: Սա փաստ է: Կանայք արդեն սկսել են գրոհել բարձր պաշտոններն անգամ, իսկ տղամարդիկ, որ իշխել են դարեր շարունակ, կորցրել են զգոնությունը: Կգա պահ, երբ տղամարդիկ կզիջեն իրենց տեղը, և մայրիշխանությունը փոխարինելու կգա հայրիշխանությանը: Եվ սա իրականում ինձ դուր է գալիս, որովհետև կանայք դարձել են նպատակասլաց, իսկ այնտեղ, որտեղ կա նպատակ, կա զարգացում:

-Կանանց' գենդերային հավասարության ձգտելու համատեքստում ինչպե՞ս կբացատրեք այն, որ ինչքան էլ ուժեղ է կինը, միևնույնն է փնտրում է ավելի ուժեղ տղամարդու, որպեսզի նա թույլ տա իրեն թույլ լինել:

-Սա տիպիկ սեռական խնդիր է: Կինը ամեն դեպքում պասիվ կողմն է: Կենսաբանորեն էլ է այդպես. տղամարդու ուղեղն ավելի ծանր է: Սակայն ֆիզիկապես էլ կնոջ օրգանիզմն է ավելի ուժեղ' նա կարողանում է ծնունդ տալ, ինչն աներևակայելի է: Մի խոսքով' համեմատել կնոջն ու տղամարդուն անկարելի է. տղամրդու գիտակցությունն է ուժեղ, կնոջ' ինտուիցիան:

-Ինչո՞ւ շատ չեն ծնվում Վերջինիա Վուլֆեր, ինչո՞ւ շատ չեն կին արվեստագետները:

-Կին կոմպոզիտոր (մտածում է-LN). չկա: Վիրաբույժ, ֆիզիկոս, քիմիկոս, մաթեմատիկոս' մատների վրա կհաշվես: Սա չի նշանակում, որ տղամարդն ավելի կարևոր է, ոչ, ուղղակի սրանք կենսաբանական անհամեմատելի տեսակներ են, և պայքար չպիտի լինի: Տղամարդու մոտ ավելի ուժեղ է տարածության զգացողությունը, մարմնին տիրապետելը և այլն: Վերջինիա Վուլֆը հոմոսեքսուալիստ էր և իրեն ավելի շատ տղամարդ էր զգում: Դրա համար նրա ստեղծագործությունն էլ կանացի չէ: Ես սիրում եմ կանանց ստեղծած պոեզիան, օրինակ, Աննա Ախմատովայի գործերը, շատ սիրուն են (երանությամբ-LN): Բայց դա նրա շնորհիվ է, որ այդ հազվադեպ կանայք դուրս են եկել զգացմունքայինի սահմանից և մտել կյանքի իրականության մեջ:

-Իսկ զգացմունքայինի սահմանից դուրս գալու դեպքում կին տեսակը չի՞ կորչում:

-Շատ ճիշտ նկատեցիր: Իրոք այդպես է: Կանացիությունը տուժում է: Ստեղծագործելու համար տղամարդկային ջիղ է պետք: Ես նույնիսկ օգտագործում եմ «որձ գրականություն» արտահայտությունը դա բնորոշելու համար:

- Ասում են՝ եթե վախենում ես, չի նշանակում, թե թույլ ես, այլ միայն այն, որ գիտես, թե ինչ ունես կորցնելու: Համաձայն չե՞ք, որ ամենաերջանիկ պահերին վախենալը ավելի շատ բնորոշ է հենց կանանց:

-Տղամարդիկ ուղղակի ցույց չեն տալիս, որովհետև պետք է ուժեղ լինեն: Իսկ կինը սառն է, բայց տաք է ցույց տալիս ու հենց դրանով էլ կարողանում է խաբել տղամարդուն: Տղամադիկ միշտ մտածում են, թե իրենք են խաբում, օգտագործում, բայց իրականում հակառակն է: Դրա համար պապիկս մի լավ խոսք ուներ՝ «Լսիր կնոջդ մինչև վերջ և արա ճիշտ հակառակը»:

-Հակառակվելով թե ենթարկվելով, այնուամենայնիվ, կինը կարո՞ղ է Ձեր բանաստեղծության մուսան կամ ոգեշնչման աղբյուրը լինել:

-Առանց կնոջ իմ աշխարհը գոյություն չունի: Ես չեմ կարող լինել տղամարդ, եթե չկա կին, որովհետև նա նաև իմ մի մասնիկն է: Միայն տղամարդը կամ միայն կինը մարդ չեն. մարդը այդ երկուսի միաձուլումն է: Հետևաբար' իմ յուրաքանչյուր բանաստեղծության կոնստրուկցիան հենց կինն է:

-Խոսում ենք կին-մուսայից, բայց գիտեմ, որ ձեզ շատ է ոգեշնչում նաև ձյան տարերքը: Ուրեմն ո՞րն է Ձեր իսկական մուսան:

-Կինը ձյան մեջ (ժպտում է-LN):

-Քանի՞ կին կհիշեք, որ անջնջելի հետք են թողել Վահե Արսեն տղամարդու և բանաստեղծի վրա:

-Առնվազն երկու կին: Կարելի է ասել' նրանցից առաջինը ամբողջ առանցքն է իմ ստեղծագործական կյանքի վաղ շրջանի: Մանրամասներ չէի ցանկանա նշել, բայց կասեմ, որ իմ պոեզիան սկսվել է և, կարծում եմ, կավարտվի կնոջով:

                                                                                                                               Լարա Առաքելյան

Դիտվել է 6515 անգամ

19.03.2024
«Աղանդեր կերեք ընթրիքից առաջ». այստղային դիետոլոգը բացահայտել է սննդի նկատմամբ իր մոտեցման գաղտնիքները։

08.02.2024
Եթե նույնիսկ ձեր շրջապատում շատ ընկերներ ու ծանոթներ կան, իսկ սոցցանցերում բաժանորդներից շատ են հաղորդագրությունները, փաստ չէ, որ դուք միշտ աջակցություն և ըմբռնում կզգաք։

15.11.2023
Աշխատատեղը (նույնիսկ մասնագիտությունը) կարելի է փոխվել, երեխաները մեծանում և հետո ստեղծում են իրենց ընտանիքը, ընկերները կարող են գալ ու գնալ: Սակայն կանանց մեծ մասը երազում է ամուսնանալ մեկ անգամ և ամբողջ կյանքի համար:

22.08.2023
Սոմելյեի  յուրահատուկ մասնագիտության, լավագույն գինինիների ճիշտ ընտրության, դրանց պահպանման և հարակից հարցերի շուրջ է մեր հացազրույցը Մարիամ Սաղաթելյանի հետ։

16.08.2023
Դերասանուհին պատմել է ռոմանտիկ տեսարանների նկարահանումների և բարեկազմության գաղտնիքների մասին։

14.04.2023
Կորոնավիրուսային համավարակի շրջանում, երբ հանրությունը համատարած մեկուսացման մեջ էր, նոր կենսակերպը շատերին ստիպեց վերանայել իրենց կարողությունները, որոնել, գտնել ինքնաիրացման, գործունեության նոր ոլորտներ։