Рус. Հայ.
ՀՈԳԵԲԱՆՈՒԹՅՈՒՆ

Ինչ է սուբլիմացիան հոգեբանության մեջ և ինչպես է այն դրսևորվում կյանքում

15.11.2024

Չնայած երկար ու մանրակրկիտ ուսումնասիրությանը, մարդկային մտքերը, վարքը, հույզերն ու հոգեկանը դեռևս մնում են գաղտնիքների և առեղծվածների աղբյուր:

Դրանք վերլուծում և համակարգում է հոգեբանությունը։ Գիտնականները կարծում են, որ մարդու ուղեղն ունի բազմաթիվ թաքնված և բացահայտ մեխանիզմներ, որոնք օգնում են նրան որոշումներ կայացնել ու փոխգործակցել շրջապատող աշխարհի հետ:

Դրանցից մեկը սուբլիմացիան է, որի հատկությունները և ազդեցությունները վերլուծվում է հոգեբանության կողմից:

1. Սուբլիմացիա

Անվանումը (ինչպես շատ այլ տերմիններ) գալիս է լատիներեն «sublimo» բառից, որը թարգմանվում է որպես «ոգևորվել» կամ «բարձրանալ»։

Այս եզրույթն ավանդաբար օգտագործվում էր ֆիզիկայում և քիմիայում, բայց այսօր այն ավելի հաճախ հանդիպում է հոգեբանության մեջ, որտեղ այն վերաբերում է մարդկանց կոնկրետ արձագանքին՝ որոշակի վիճակի նկատմամբ:

Հոգեբանական տեսանկյունից սուբլիմացիան էներգիայի վերահղում է, հուզական սթրեսի հեռացում, երբ գիտակցությունը գործարկում է որոշակի պաշտպանիչ մեխանիզմ, որն օգնում է ազատվել կենսաբանական սթրեսից կամ չծախսված էներգիայից։

Սուբլիմացիան որևէ անհասանելի բանի փոխարինումն է ավելի իրականով: Ենթադրվում է, որ այս հատկությունը հիմք է դարձել արվեստի և ստեղծագործության առաջացման համար:

Երբ սուբյեկտը վերահղում է իր էներգիան, նա կենսաբանական և ֆիզիոլոգիական կարիքները բավարարելուց անցնում է սոցիալական նշանակալի դրսևորումների (մշակութային նպատակներ կամ արվեստ):

Տեղի է ունենում․

– Անձի հուզական վերակազմավորում,
– Հիմնական կարիքների փոխարինում ավելի վեհերով,
– Հոգեբանական ազատագրում և ֆիզիոլոգիական կարիքների ու պահանջների կարևորության նվազում,
– Էներգիայի և հույզերի փոխակերպում գործունեության որոշակի տեսակի:

Հոգեբանության մեջ «սուբլիմացիա» եղրույթն ավելի հաճախ օգտագործվում է սեռական անբավարարվածության հետ կապված։ Այսինքն՝ ինտիմ հարաբերություններ և սեքս ստանալու հնարավորություն չունեցող մարդը ողջ չծախսած էներգիան ու ուժն ուղղում է այլ ոլորտ։ Օրինակ, տղամարդը, ով չի կարողացել փոխադարձության հասնել կնոջ կողմից, գնում է մարզասրահ՝ լրացուցիչ մարզումների:

Այլ, բարդ հույզերի վերահղումն ավելի քիչ տարածված է: Օրինակ՝ կանայք, ովքեր չեն մայրացել և անհանգստացած են դրանով, հաճախ պահում են շներ, կատուներ և այլ ընտանի կենդանիներ, որոնց խնամում են այնպես, որ ցանկացած երեխա կնախանձեր այդ կենդանիներին։ Այսպիսով, նրանք փոխարինում են առարկան՝ իրենց մտավոր և հոգեբանական կարիքները արտահայտելու համար:

2. Զիգմունդ Ֆրոյդի հոգեվերլուծությունը

600x400

Զիգմունդ Ֆրոյդի մասին լսել են անգամ նրանք, ովքեր հեռու են հոգեբանությունից։ Նրա հոգեվերլուծության տեսության տեսանկյուններից մեկը հենց սուբլիմացիան է։ Ֆրոյդը պնդում էր, որ այս հատկանիշը մարդկության մշակութային զարգացման «շարժիչն» է: Զգացմունքներն ու չբավարարված կենսաբանական կարիքները դուրս մղելու ցանկությունը գեղարվեստական և մշակութային ստեղծագործությունների հիմնական պատճառն է, արվեստի հետ կապված ամեն ինչի նախահայրը:

Սեռական կարիքը և էրոտիկ գրավչությունը բնորոշ են Երկրի վրա բնակվող բոլոր տղամարդկանց և կանանց: Սա համարվում է առաջնային, այսինքն՝ մարդու բնածին հատկություն։ Ոմանք ավելի բարձր լիբիդո ունեն, մյուսները՝ ավելի ցածր, բայց բոլորի մոտ դա այս կամ այն չափով առկա է: Եթե այս հիմնական կարիքը չի բավարարվում, ապա դրանից ստացված էներգիան կուտակվում է և հոգե-հուզական անհարմարություն առաջացնում։ Այնուհետև ուղեղը գործարկում է պաշտպանական մեխանիզմ, որն այն ուղղորդում է այլ ուղղությամբ՝ սպորտ, ստեղծագործություն կամ կարիերա:

Հոգեբանները վստահ են, որ քաղաքականությունը սեռական անբավարարվածության իրացման արդյունավետ միջոցներից մեկն է։ Այս ուղղությամբ գործողությունները գրեթե նույնքան արդյունավետ են, որքան արվեստում: Երկու տարբերակներն էլ թույլ են տալիս հասնել սոցիալական նշանակալի և կարևոր բանի:

Ֆրոյդը կարծում էր, որ սուբլիմացիան թույլ է տալիս մարդուն պահպանել ներքին խաղաղությունը և հավատարիմ մնալ վարքի ընդհանուր ընդունված գծերին: Չդառնալ չար, ագրեսիվ և չխախտել սոցիալական չափանիշներն ու կանոնները։

3. Սուբլիմացիան այսօր

600x400

Ներկայում փոխարինող պաշտպանական մեխանիզմը դիտարկվում է շատ ավելի լայնորեն: Ըստ դրա՝ հնարավոր է փոխել ոչ միայն սեռական էներգիայի արտանետման վեկտորը, այլեւ ցանկացած անցանկալի հույզի։

Օրինակ, ձեր ղեկավարի վրա զայրանալու և առաջին իսկ հնարավորության դեպքում նրա նկատմամբ հաշվեհարդար տեսնելու ցանկության փոխարեն կարող եք նկարել նրա դիմանկարը և դարձ խաղալ՝ նկարը դարձնելով թիրախ: Ահա թե ինչպես են վարվում ժամանակակից կառավարման մեջ, հատկապես արևելյան երկրներում։

Սուբլիմացիայի պաշտպանիչ հատկությունների շնորհիվ մարդիկ կարող են պահպանել ներքին խաղաղությունն ու զգացմունքային հարմարավետությունը։ Այս մեխանիզմը օգտակար է, քանի որ այն խթանում է ակտիվությունը գործունեության տարբեր սոցիալական նշանակալից ոլորտներում և թույլ է տալիս հասնել գերազանց արդյունքների:

Աղբյուր` LADYNEWS.am

Դիտվել է 2421 անգամ

Читать на русском

ՄԵԿՆԱԲԱՆԵԼ

Ձեր անունը: *
Ձեր էլ. հասցեն: *
Մեկնաբանությունը: *

Սեր աշխատավայրում. ինչպես են կենդանակերպի նշանները վարվում ծառայողական սիրավեպերի պարագայում

30.04.2025
Ծառայողական սիրավեպը նուրբ սահմանագիծ է զգացմունքների և պարտականությունների միջև։ Յուրաքանչյուր նշան ունի այդպիսի պատմությունն ապրելու և վերապրելու իր ուրույն ձևը։

«Չստացվեց». Կենդանակերպի որ նշաններն են մյուսներից ավելի հաճախ ամուսնալուծվում

11.04.2025
Վիճակագրությունը պաշտոնական չէ, բայց այս նշանների ներկայացուցիչների բնավորությունն ամենից հաճախ է նրանց ոգեշնչում կյանքում թարմություններ մտցնել։ Երբեմն՝ տխուր:

10 տարբերություն կանանց և տղամարդկանց հոգեբանության միջև

20.03.2025
Իհարկե, անհնար է առանձնացնել զուտ տղամարդկային կամ կանացի վարքագծով մարդու։ Այնուամենայնիվ, հնարավոր է բացահայտել հատկանիշներ, որոնք ավելի բնորոշ են որոշակի սեռի ներկայացուցիչներին:

Ինչու են «որովայնում թիթեռնիկները» «փախիր» ազդանշան, այլ ոչ թե սիրո

11.02.2025
Հանդիպե՞լ եք մի մարդու, ով ձեր սիրտին ստիպում է կատաղի բաբախել, իսկ որովայնում՝ թիթեռնիկներին թրթռալ:  Իսկ եթե այդ «թիթեռնիկները» ամենևին էլ սիրո ազդարար չեն, այլ տագնապի՞։

Ինչպես մոռանալ մարդուն. օգտակար խորհուրդներ հոգեբանից

30.01.2025
Սերտ հարաբերությունները թողնում են բազմաթիվ զգացմունքային կապեր և հիշողություններ, որոնք չեն կարող ամբողջությամբ ջնջվել հիշողությունից:

Ինչու ենք մենք վառ և հուզիչ երազներ տեսնում. հոգեբանների բացատրությունը

15.01.2025
Եթե մարդը հաճախ է վառ և հուզիչ երազներ տեսնում, դա կարող է վկայել բարձր հոգեհուզական սթրեսի և, նույնիսկ, որոշ հիվանդությունների մասին:

Բաժնի բոլոր նյութերը

ՄԵԿ ՏՈՂՈՎ
01-05-2025 11:40
116 տարեկան 326 օրական հասակում մահացել է մոլորակի ամենատարեց մարդը՝ բրազիլացի միանձնուհի Ինա Կանաբարու Լուկասը, հայտնում է BBC-ն՝ վկայակոչելով Բրազիլիայի Պորտո Ալեգրե քաղաքի Կարմելիտ քույրերի միաբանության հայտարարությունը։
01-05-2025 11:01
Քլոե Քարդաշյանն ապշեցրել է երկրպագուներին Instagram-ում հրապարակված լուսանկարով, որում բիկինիով ցուցադրել է իր նիհար կազմվածքը։ Կարելի է վստահորեն ասել, որ 40-ամյա Քլոեն իր կյանքի լավագույն մարզավիճակում է, բայց ինչպե՞ս է նա դա անում։ Երկու երեխաների մայրն իր 18 կգ քաշի կորստի գաղտնիքը համարում է մարզասրահը և կենսակերպի փոփոխությունները։ Նա Bustle-ին նաև ասել է, որ 2013 թվականին Լամար Օդոմից իր խառնաշփոթ ամուսնալուծությունը շրջադարձային պահ էր իր կերպարանափոխության մեջ։
01-05-2025 10:55
Հինգշաբթի տագնապալի միջադեպ է տեղի ունեցել American Airlines ավիաընկերության ինքնաթիռի չվերթի ժամանակ, երբ կին ուղևորը փորձել է ներխուժել օդաչուի խցիկ, սակայն նրան կանգնեցրել է բորտուղեկցորդուհին և ստիպված է եղել նրան հատակին սեղմել։ Ըստ Aero in ավիացիոն պարբերականի՝ կինն ագրեսիվ է դարձել՝ վեճի ժամանակ սպառնալով հարվածել ուղեկցորդներին։ Անկարգությունների հետևանքով ինքնաթիռից դուրս են հանվել առնվազն երկու ուղևոր։
30-04-2025 10:38
Միխայիլ Գալուստյանը ամուսնալուծվում է կնոջից՝ Վիկտորիայից, 17 տարվա ամուսնությունից հետո։ Այս մասին նա հայտարարել է իր Instagram-ում։ «Երբեմն կյանքը փոխում է իր սցենարները, և պատահեց այնպես, որ մեր համատեղ ճանապարհորդությունն ավարտվեց։ Մենք որոշեցինք գնալ մեր առանձին ճանապարհներով։ Մենք բաժանվեցինք առանց դժգոհության կամ բողոքների՝ երախտագիտության զգացումով այն ամենի համար, ինչ մեր միջև եղել է», - գրել է 45-ամյա Գալուստյանը։
30-04-2025 10:35
Հավելյալ քաշը և գոտկատեղի մեծ շրջագիծը կապված են կանանց մոտ լսողության կորստի մեծ ռիսկի հետ: Ըստ Բրիգամի կանանց հիվանդանոցի և Հարվարդի բժշկական համալսարանի աշխատակիցների կողմից կատարված վերջին հետազոտությունների արդյունքների՝ գոտկատեղի շրջագծի հաշվարկից ելնելով պարզվել է, որ գոտկատեղի 80-88 սմ շրջագիծ ունեցող կանանց մոտ լսողության կորստի հարաբերական ռիսկը կազմել է 11%, իսկ 88 սմ-ից բարձր ցուցանիշի դեպքում՝ 27%, եթե համեմատենք գոտկատեղի մինչև 71 սմ շրջագիծ ունեցող կանանց հետ:
LN-Ը ԱՌԱՋԱՐԿՈՒՄ Է ԿԱՐԴԱԼ
LN -Ը ԱՌԱՋԱՐԿՈՒՄ Է ԴԻՏԵԼ
% ԶԵՂՉԵՐ ԽԱՆՈՒԹՆԵՐՈՒՄ
ՈՒՐ ԳՆԱԼ ԵՐԵԿՈՅԱՆ
ՕԳՏԱԿԱՐ ՀՂՈՒՄՆԵՐ
ՆՈՐԸ ՁԵՐ ԿՅԱՆՔՈՒՄ

Ամսվա աստղագուշակ․ մայիս 2025 թ․

01.05.2025
Գարնան վերջին ամիսը լի է նորացման էներգիայով, բայց այն հեշտ չի լինի։ Առնվազն կենդանակերպի նշանների մեծ մասի համար։ Աստղերը մեզ համար պատրաստել են մարտահրավերներ, որոնք կօգնեն մեզ ավելի լավը դառնալ և կատարյալ ամառ անցկացնել։

LADYNEWS TV
Արսեն Գրիգորյանը թողարկել է «Դեպի Եվրատեսիլ»-ում ներկայացրած Will You Marry Me երգի տեսահոլովակը:
ՕՐՎԱ ԱՍՏՂԱԳՈՒՇԱԿ

Խոյ
21.03-20.04

Ցուլ
21.04-22.05

Երկվորյակ
23.05-22.06

Խեցգետին
23.06-23.07

Առյուծ
24.07-24.08

Կույս
25.08-23.09

Կշեռք
24.09-23.10

Կարիճ
24.10-22.11

Աղեղնավոր
23.11-22.12

Այծեղջուր
23.12-20.01

Ջրհոս
21.01-19.02

Ձուկ
20.02-20.03
ՇԱԲԱԹՎԱ ԱՄԵՆԱԸՆԹԵՐՑՎԱԾԸ
28.04.2025
Դիտվել է 864 անգամ
25.04.2025
Դիտվել է 663 անգամ
29.04.2025
Դիտվել է 370 անգամ
30.04.2025
Դիտվել է 295 անգամ
01.05.2025
Դիտվել է 112 անգամ

© 2012, LADYNEWS.am
Մեջբերումներ անելիս հղումը (hyperlink) LADYNEWS.am-ին պարտադիր է: Կայքում արտահայտված կարծիքները պարտադիր չէ, որ համընկնեն խմբագրության տեսակետի հետ: Գովազդների բովանդակության համար կայքը պատասխանատվություն չի կրում:

LADYNEWS.am-ի մասին
Հեռ.` +374060445674, +37455545535
Էլ-փոստ` [email protected]
Գովազդ կայքում: Հեռ.՝ +374060445674, +374 55545535
Էլ-փոստ՝ [email protected]

Webmaster